Geçmeyen Diş Eti İltihabı Neden Olur? Nasıl Geçer?

Diş eti hastalığının erken aşaması olarak özetlenebilecek diş eti iltihabı, uzun süreli ve kronik hale geldiğinde geçmeyen diş eti iltihabı şeklinde isimlendirilebilir.¹ Yazımızı okuyarak geçmeyen diş eti iltihabı hakkında bilgi alabilir; “Diş eti iltihabı belirtileri ve nedenleri nelerdir?” , “Diş eti iltihabı tedavisi nasıl yapılır, evde uygulanabilecek yöntemler nelerdir?” gibi soruların da yanıtlarını bulabilirsiniz. 

Geçmeyen Diş Eti İltihabı Nedir?

Dişlerin üzerinde plak, tartar ve bakteriler biriktiğinde ve temizlenmediğinde diş etleri kızarabilir, şişebilir ve kanayabilir. Bu durum diş eti iltihabı olarak tanımlanır. Diş eti iltihabı, periodontal hastalığın yani diş eti hastalığının en erken aşaması olarak kabul edilir.¹

Diş eti iltihabı iki ana türe ayrılır. Bunlarda ilki diş plağının neden olduğu diş eti iltihabıdır. Bu diş eti iltihabı türü, plak birikmesi kişinin diş etlerini tahriş ettiğinde ortaya çıkar. Diş etlerinin iltihaplanmasına, renk değiştirmesine ve ağrıya neden olabilir.²

Diğer bir diş eti iltihabı türü ise bakteriyel, viral ya da mantar enfeksiyonundan kaynaklı diş eti iltihabıdır. Alerjik reaksiyonlar, çeşitli hastalıklar ve diş macunu gibi yabancı cisimlere karşı reaksiyonlar bu tür diş eti iltihabına yol açabilir.²

Her iki diş eti iltihabı da oldukça yaygın bir şekilde görülür. 30 yaş ve üzerindeki yetişkinlerin neredeyse yarısında bir tür diş eti hastalığına rastlanabilir. Bu rahatsızlık hafif semptomlarla başlasa da gerekli müdaheleler yapılmadığı takdirde geçmeyen diş eti iltihabı yaşanabilir, sonrasında daha ciddi durumlar ile de karşılaşılabilir. Hatta diş kaybına da sebebiyet verebilir.^{1 2 3}

Geçmeyen Diş Eti İltihabının Nedenleri Nelerdir?

Geçmeyen diş eti iltihabı, temel olarak dişlerdeki plak ve tartarın uzun süre temizlenmemesi sonucu diş etlerinin verdiği bir tepkidir. Dişlerin arasında ve çevresinde doğal olarak ve bir biyofilm olan bakteri plakları, dişin pürüzsüz yüzeylerine yapışır. Plaklar, dişlerin diş eti yakınında bulunan kısımlarında sertleşip diş taşı ya da tartara dönüşebilir. Yalnızca diş hekimleri tarafından temizlenebilen ve sarı-beyaz rengi ile gözle de görülebilen bu taşlar ve tartar zaman içinde dişte geçmeyen iltihap gibi durumlara yol açabilir.^{1 2}

Geçmeyen diş eti iltihabı oluşumu için etkili olan plak oluşumunu farklı koşullar ve faktörler tetikleyebilir. Geçmeyen diş eti iltihabı riskini artırabilen bazı durumlar aşağıdaki gibidir: 

• Ergenlik, menopoz, adet döngüsü ve hamilelik gibi hormonlarda değişiklik yaşanan durumlar, 
• Kanser, diyabet ve HIV gibi hastalıklar, 
• Tükürük üretimini azaltan ilaçlar, 
• Vitamin eksiklikleri (özellikle C, D ve B12 eksikliği ile ilişkilendirilir), 
• Sigara içmek, 
• Yaşlanmak, 
• Yakın aile üyelerinin diş eti iltihabı ya da diş eti hastalıklarına yatkınlığı, 
• Ağız hijyenini önemsememek, 
• Kırık dolgular, 
• Diş temizliğine engel olabilen çarpık dişler, 
• Şeker hastalığı.^{1 2 3}

Geçmeyen Diş Eti İltihabının Belirtileri Nelerdir?

Diş eti iltihabı belirtileri genellikle erken aşamalarda kendini çok fazla göstermez. Dişte geçmeyen iltihap varsa ve geçmeyen diş eti iltihabı sorunu yaşıyorsanız belirtileri aşağıdaki şekilde görülebilir:

• Fırçalama ve ağız bakımı yapılsa dahi geçmeyen ağız kokusu, 
• Diş fırçalarken ya da diş eti kullanırken kolayca kanayan diş etleri, 
• Diş etlerinde kızarıklık ve şişme, 
• Diş etlerinde iltihaplı görünüm, renk değişimi, 
• Sıcak ya da soğuk yiyeceklere karşı hassasiyet, 
• Yemek esnasında ya da dokunulduğunda acıyan, hassas diş etleri,
• Diş eti çekilmesi, 
• Geçmeyen diş eti ağrısı,
• Diş eti çekilmesi sonrası güçsüzleşen ve düşecek gibi hisettiren dişler, 
• Isırma hareketi yaptığınızda eskisi gibi birbirine oturmayan dişler,
• Protez kullanan kişilerde protezin eskisi kadar iyi uyum sağlamaması. ^{1 2 3}

Geçmeyen Diş Eti İltihabının Diş Kaybına Neden Olma Riski Nedir?

Plak ve diş taşı nedeniyle ortaya çıkan ve ilk aşamada hafif semptomlar ile kendini belli eden diş eti iltihabı, eğer tedavi edilmezse diş eti iltihabı periodontite yani diş eti hastalığına dönüşebilir. Periodontit, kemik ve diş kaybına yol açabilecek oldukça ciddi bir durumdur. Bu aşamada dişlerin etrafındaki kemikler kaybedilmeye başlanabilir ve sonrasında dişler dökülebilir.^{1 2}

Geçmeyen diş eti iltihabı diş kaybının yanı sıra aşağıdaki komplikasyonlara da neden olabilir:

• Diş eti veya çene kemiğinde geçmeyen diş eti apsesi, 
• Diş eti veya çene kemiğinde geçmeyen diş eti enfeksiyonu,
• Tekrarlayan ve sürekli diş eti iltihabı, 
• Bakteriyel enfeksiyonun diş etlerinde ülserasyona yol açması ile ortaya çıkabilen rahatsızlıklar.^{1 2}

Geçmeyen diş eti iltihabı diş kaybı ve diğer komplikasyonlara neden olabileceğinden belirtileri gördüğünüz aşamada durumun kendi kendine iyileşmesini beklememeli, “Diş eti iltihabım geçmiyor.” şikayetinde bulunmadan önce diş doktorunu ziyaret etmelidir. 

Geçmeyen Diş Eti İltihabının Tedavisi Nasıl Yapılır?

Geçmeyen diş eti iltihabı tedavisi, enfeksiyonu kontrol altına almayı ve kişinin yeniden sağlıklı diş etlerine sahip olmasını amaçlar. Diş doktorunuz diş eti iltihabı tedavisi için aşağıdaki yöntemleri uygulayabilir:

Diş Temizliği

Diş doktoru ya da periodontist, diş iltihabının tedavisi için genellikle ilk aşamada dişlerinizi temizler. Diş üzerindeki; bakterileri, plakları ve tartarları profesyonel araç ve gereçler ile temizler.¹

Ölçeklendirme ve Kök Düzeltme

Ölçeklendirme, diş temizliğine benzeyen bir uygulamadır. Ancak diş hekimlerinin gerçekleştirdiği klasik diş temizliğinden farklı olarak diş etlerinizin daha derinlerine ulaşılmasını sağlar. Ölçeklendirme ile dişlerin yüzeyindeki ve diş etlerinin altındaki tartar ve bakteriler temizlenebilir.^{1 4}

Kök düzeltme ise diş eti iltihabı ile ortaya çıkan şişlik ve tahrişin yol açtığı bakterileri uzaklaştırmayı amaçlar, dişlerin kök yüzeyini pürüzleştirir. Böylece tartar ve bakteri oluşumunun önüne geçilir ve iyileşme süreci de başlayabilir.^{1 4}

Diş Onarımı

Diş ya da köprü, dolgu, kaplama gibi dişle bağlantılı diğer ögeler, diş eti iltihabının iyileşme sürecini geciktirebilir ya da diş eti iltihabına neden olabilir. Bu tip bir durum varsa diş hekiminiz bu durumları da kontrol edecektir. Gerektiği takdirde dışarı çıkan veya tam oturmayan kaplamaları, dolguları, köprüleri onarabilir ya da çıkarabilir. Çarpık dişler varsa bu dişlerin düzeltilmesine yönelik bazı uygulamalar yapabilir.^{1 4}

Düzenli Kontrol

Diş eti iltihabı için gerekli tedavi yöntemleri uygulandıktan sonra doktorunuz iltihabın yeniden ortaya çıkmaması adına düzenli olarak kontrole gelmenizi talep edebilir. Bu kontrollerde genel olarak plak ve tartar oluşumu ile diş etlerinin son durumu değerlendirilir.^{1 4}

Geçmeyen Diş Eti İltihabı İçin Evde Uygulanabilecek Yöntemler Nelerdir?

Diş eti iltihabı geçmiyor ve ağrılarınız artarak devam ediyorsa çözüm için mutlaka bir diş hekimine gitmeniz gerekir. Diş iltihabı sadece evde uygulanabilecek yöntemler ile tedavi edilemez. Ancak doktorunuz geçmeyen diş eti iltihabı tedavisi sonrasında tedaviyi desteklemek ve yeniden tekrar etmesini engellemek için size evde uygulamanız gereken bazı tavsiyelerde bulunabilir. İşte diş iltihabının tedavisini destekleyebilecek ve yeniden oluşumunu engelleyebilecek bazı yöntemler: 

• Doktorunuzun gerçekleştirdiği profesyonel temizliği desteklemek için dişlerinizi mümkünse her yemekten sonra ya da günde en az iki kez fırçalayın. Plak ve tartarı daha iyi temizleyebilmek için doktorunuza da danışarak yumuşak fırça kıllarına sahip elektrikli bir diş fırçası da kullanabilirsiniz.
• Diş fırçalamanın yanı sıra diş ipi kullanımını da ihmal etmeyin. 
• Doktorunuzun önerdiği bir antimikrobiyal gargara kullanarak diş eti iltihabına yol açabilecek bakterilerin yok edilmesine destek olun. 
• Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durun. 
• Diyabet rahatsızlığınız varsa kontrol altına almak için doktorunuzdan yardım isteyin. 
• Aşırı şeker içeren yiyecek ve içecekleri tüketmemeye ya da azaltmaya çalışın. 
• Diş hekiminizin önerdiği sıklığa uygun olarak profesyonel diş temizliği yaptırmayı ihmal etmeyin. 

Geçmeyen diş eti iltihabı konusunda bilgi sahibi oldunuz. Ağız içi hastalıklar konusunda daha fazla bilgi almak için “Ağız içi yaraları hangi vitamin eksikliğinden olur?” , “Ağız içi yaraları nasıl geçer?” ve “Stomatit nedir?” gibi faydalı içeriklerimize de göz atabilirsiniz.

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.